September 14, 2023 9:24 am

Νέα

Η ύφεση της κατασκευαστικής βιομηχανίας της Γερμανίας είναι προάγγελος για ευρύτερη χρηματοοικονομική δυσχέρεια που θα ακολουθήσει

Οι γερμανικές κατασκευαστικές εταιρείες τσαλακώνονται κάτω από τις συνδυασμένες πιέσεις των επίμονα υψηλών επιτοκίων, των ισχυρών αυξήσεων στο κατασκευαστικό κόστος, των ελλείψεων σε εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό και της κλιμακούμενης απόσυρσης δανειστών που είναι πρόθυμοι να αναχρηματοδοτήσουν ή να χορηγήσουν νέα δάνεια. Ταυτόχρονα, μια απότομη πτώση της ζήτησης των αγοραστών έχει οδηγήσει σε πτώση των τιμών των κατοικιών, οδηγώντας στην πιο απότομη πτώση της κατασκευαστικής δραστηριότητας από το 2011, σύμφωνα με δεδομένα (στα Γερμανικά) της Ομοσπονδιακής Στατιστικής Υπηρεσίας της Γερμανίας. Οι άδειες δόμησης διαμερισμάτων μειώθηκαν κατά 27% κατά το πρώτο εξάμηνο του 2023, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Τα δεδομένα απεικονίζουν μια «εξαιρετικά ζοφερή εικόνα στην κατασκευή κατοικιών», σύμφωνα με τον (στα Γερμανικά)  Tim-Oliver Müller, επικεφαλής της Γερμανικής Ομοσπονδίας Κατασκευαστικής Βιομηχανίας. «Δε διαφαίνεται βελτίωση». Η μείωση των οικοδομικών αδειών είναι ανησυχητικό σημάδι για τη γερμανική οικονομία.

 

Ο κατασκευαστικός τομέας είναι ο βασικός μοχλός της οικονομικής ανάπτυξης της Γερμανίας και μια διαρκής μείωση της δραστηριότητας κινδυνεύει να παρασύρει την οικονομία σε ύφεση. Η οικονομία πιέζεται ταυτόχρονα από την ύφεση της ζήτησης για μεταποιητικές εξαγωγές, καθώς οι εταιρείες προσαρμόζονται στην απουσία φθηνού ρωσικού φυσικού αερίου. Η γερμανική επιχειρηματική δραστηριότητα υπέστη τη μεγαλύτερη πτώση εδώ και περισσότερα από τρία χρόνια τον Αύγουστο, σύμφωνα με την τελευταία επισκόπηση (στα Αγγλικά) της S&P Global PMI, καθώς η βαθύτερη ύφεση της μεταποιητικής παραγωγής συνοδεύτηκε από ανανεωμένη συρρίκνωση της δραστηριότητας των υπηρεσιών, καθώς ο επίμονος πληθωρισμός συνεχίζει να δαγκώνει. Συνολικά, τα στοιχεία δείχνουν ότι η γερμανική οικονομία θα συρρικνωθεί ξανά το τρίτο τρίμηνο.

 

Χατ-τρικ πτωχεύσεων

Τρεις γερμανικές κατασκευαστικές εταιρείες – οι Development Partner, Project Immobilien και Euroboden – υπέβαλαν αίτηση πτώχευσης στις αρχές Αυγούστου, εν μέσω αυξανόμενων ενδείξεων ότι η ευαίσθητη στα επιτόκια βιομηχανία έχει εισέλθει σε μεγάλη ύφεση. Πρώτον, η Development Partner, η οποία δραστηριοποιείται κυρίως στην αγορά γραφείων, υπέβαλε αίτηση αφερεγγυότητας στο Περιφερειακό Δικαστήριο του Ντίσελντορφ στις 4 Αυγούστου. H SGP Schneider Geiwitz, δικηγορική εταιρεία εμπορικoύ δικαίου, που ενεργεί ως προσωρινός διαχειριστής της Development Partner περιέγραψε (στα Γερμανικά) τη ζήτηση σαν «να έχει σταματήσει σχεδόν σε όλους τους τομείς των έργων», ενώ υπήρχε «τεράστια απροθυμία των χρηματοδότων να χορηγήσουν δάνεια» καθώς οι αποτιμήσεις κατρακύλησαν. Η εταιρεία ανάπτυξης ακίνητης περιουσίας είναι υπεύθυνη για έργα στην Κολωνία στο Rudolfplatz, στις εγκαταστάσεις της IBM στο Ehningen κοντά στη Στουτγάρδη, στο έργο Elements στο Βερολίνο και στην Uerdinger Straße στο Ντίσελντορφ. Δεύτερον, ο όμιλος Project Immobilien, ο οποίος διαχειρίζεται περίπου 60 έργα ακινήτων σε ολόκληρη τη Γερμανία, κήρυξε πτώχευση στις 14 Αυγούστου στη Βαμβέργη. Η Schultze & Braun, δικηγορική εταιρεία που ενεργεί ως προσωρινός σύνδικος πτώχευσης του Project Immobilien Group και συσχετιζόμενων οντοτήτων, είπε (στα Γερμανικά) ότι η αφερεγγυότητα της εταιρείας προήλθε από «την τεράστια αύξηση του κόστους κατασκευής ως αποτέλεσμα του πολέμου στην Ουκρανία», προσθέτοντας: «Δεν ήταν δυνατό να μετακυλιστούν αυτές οι αυξήσεις κόστους στους πελάτες». Η Project Real Estate Group, μια θυγατρική αφερέγγυα οντότητα, διαχειρίζεται επί του παρόντος 118 έργα σε πώληση γης, οικιστικά, εμπορικά και υφιστάμενα ακίνητα, συμπεριλαμβανομένων κτιρίων κατοικιών με 1.852 διαμερίσματα υπό κατασκευή. Τα κατασκευαστικά έργα του ομίλου απλώνονται σε όλη τη Γερμανία. Το επίκεντρο είναι το Βερολίνο και το Πότσνταμ, το Αμβούργο, το Ντίσελντορφ, η περιοχή του Ρήνου-Μάιν, η ευρύτερη περιοχή του Μονάχου και η ευρύτερη περιοχή της Νυρεμβέργης.

 

Τρίτον, η εταιρεία ανάπτυξης πολυτελών κατοικιών Euroboden GmbH με έδρα το Μόναχο δήλωσε (στα Γερμανικά) ότι στις 11 Αυγούστου είχε καταθέσει αίτηση στο Περιφερειακό Δικαστήριο του Μονάχου για την έναρξη προκαταρκτικής διαδικασίας αφερεγγυότητας λόγω επιδείνωσης του οικονομικού σχεδιασμού και του προγραμματισμού ρευστότητας και των προοπτικών πωλήσεων της εταιρείας. Ως αποτέλεσμα, η Euroboden δεν είναι σε θέση να ανταποκριθεί πλήρως στις μελλοντικές υποχρεώσεις τόκων και αποπληρωμής. Έχει 115 εκατ. ευρώ σε ομόλογα σε κυκλοφορία και αντιμετωπίζει πιθανές υποβαθμίσεις πιστοληπτικής ικανότητας, αναφέρει το Reuters (στα Αγγλικά), ενώ μια έκτακτη πώληση πολλών οικοπέδων απέτυχε, εμποδίζοντας τη διαφυγή από την αφερεγγυότητα. Οι ομολογιούχοι προετοιμάζονται για σημαντικές απώλειες.

 

Προβλήματα στο εγγύς μέλλον

Αυτές οι χρεοκοπίες του Αυγούστου στον κατασκευαστικό κλάδο μπορεί να αποδειχθούν το «καναρίνι στο ανθρακωρυχείο» για ένα ευρύτερο ξεκαθάρισμα στον γερμανικό και ευρωπαϊκό κατασκευαστικό τομέα, κάτι που έχει επιπτώσεις στις προοπτικές για τα εμπορικά ακίνητα. Υπάρχει πιθανότητα έκρηξης αθέτησης υποχρεώσεων στον γερμανικό κατασκευαστικό τομέα. Καθώς το κόστος των οικοδομικών έργων συνεχίζει να αυξάνεται και η ζήτηση για νέες κατοικίες επιβραδύνεται, ορισμένες εταιρείες ανάπτυξης ακίνητης περιουσίας και κατασκευαστές μπορεί να βρεθούν ανίκανοι να αποπληρώσουν τα χρέη τους. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε κύμα χρεοκοπιών και απώλειας θέσεων εργασίας στον κλάδο. Η Γερμανία είναι ταυτόχρονα η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης και η μεγαλύτερη αγορά επενδύσεων σε ακίνητα στην ηπειρωτική Ευρώπη. Ο τομέας των ακινήτων αντιπροσωπεύει περίπου το ένα πέμπτο της οικονομικής παραγωγής της Γερμανίας και μία στις 10 θέσεις εργασίας.

 

Στις αρχές Αυγούστου, η Vonovia, ο μεγαλύτερος όμιλος ακινήτων της Γερμανίας, υποβάθμισε την αξία των ακινήτων της κατά 6,4 δισεκατομμύρια ευρώ το πρώτο εξάμηνο, λόγω της αυξανόμενα υποτονικής συναλλακτικής δραστηριότητας λόγω του υψηλότερου πληθωρισμού του κόστους κατασκευής και των επιτοκίων στο πλαίσιο πιο περιορισμένης και ακριβής χρηματοδότησης. Το σκηνικό έχει διευρύνει το χάσμα μεταξύ των προσδοκιών τιμών αγοραστών και πωλητών, δημιουργώντας έναν βρόχο αρνητικής ανατροφοδότησης συνεχώς μειούμενης συναλλακτικής δραστηριότητας.

 

Οι Γερμανοί κατασκευαστές ακινήτων έχουν συγκεντρώσει ένα μεγάλο απόθεμα γης που δεν μπορεί να αναπτυχθεί υπό τις τρέχουσες συνθήκες της αγοράς. «Αυτή η κατάσταση στη συνέχεια –χωρίς περαιτέρω έσοδα– οδηγεί σε συμφόρηση ρευστότητας και, στη χειρότερη περίπτωση, σε αφερεγγυότητα στο άμεσο μέλλον, και από αυτή την άποψη μόλις βλέπουμε την κορυφή του παγόβουνου» εξηγεί (στα Γερμανικά) ο Sebastian H. Lohmer, ειδικός κεφαλαίων και σύμβουλος θεσμικών επενδυτών στο Unternehmeredition. «Οι τιμές που μπορούν να επιτευχθούν για τα οικόπεδα θα είναι πολύ χαμηλότερες, αν βρεθούν αγοραστές για αυτά. Η ζημιά βαρύνει τις εταιρείες ανάπτυξης ακίνητης περιουσίας και ιδιαίτερα τους χρηματοδότες τους».

 

Υπάρχουν επίσης αυξανόμενες καθυστερήσεις στα προγραμματισμένα αναπτυξιακά προγράμματα σε ολόκληρη τη Γερμανία. Σχεδόν το ένα τέταρτο (23%) του συνόλου του χώρου θα ολοκληρωθεί τουλάχιστον έξι μήνες από την αρχικά προγραμματισμένη ημερομηνία, σύμφωνα με το Development Monitor το οποίο εντοπίζει (στα Αγγλικά) 4.641 έργα σε Βερολίνο, Αμβούργο, Μόναχο, Φρανκφούρτη, Στουτγάρδη, Κολωνία και Ντίσελντορφ. Ένα επιπλέον 12% του χώρου αναβλήθηκε. Η επιβράδυνση ποικίλλει μεταξύ των τομέων, με τις περισσότερες καθυστερήσεις στα έργα ανάπτυξης γραφείων, καθώς παραμένει «πολύ δύσκολο για τις εταιρείες ανάπτυξης ακίνητης περιουσίας να υπολογίσουν και την οικονομική βιωσιμότητα των έργων [γραφείων]», ενώ οι λιγότερες καθυστερήσεις στα προγράμματα logistics καθώς «οι εταιρείες ανάπτυξης ακίνητης περιουσίας υποθέτουν ότι η ζήτηση θα παραμείνει υψηλή στο μέλλον», σύμφωνα με το Development Monitor.

 

Η γερμανική κυβέρνηση έχει επίγνωση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο κατασκευαστικός τομέας της χώρας και εξετάζει μέτρα για τη στήριξη του κλάδου, συμπεριλαμβανομένης της παροχής οικονομικής βοήθειας σε εταιρείες ανάπτυξης ακίνητης περιουσίας, κατασκευαστές και ιδιοκτήτες κατοικιών, καθώς και χαλάρωση των κανονισμών για τα κατασκευαστικά έργα.

 

Παρέχεται η ευκαιρία στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις του κλάδου παράλληλα με την πολιτεία και την τοπική κυβέρνηση. Η γερμανική εμπορική ένωση κατασκευών άσκησε πιέσεις σε κυβερνητικούς κλάδους ώστε να εισαγάγουν:

 

• επέκταση του προγράμματος μείωσης των επιτοκίων της KfW (μια πρωτοβουλία με την υποστήριξη της κυβέρνησης για την ενθάρρυνση των ιδιοκτητών κατοικιών να επενδύσουν στα σπίτια τους προσφέροντας μειωμένα επιτόκια στα δάνεια για ενεργειακά αποδοτικές βελτιώσεις)
• βελτίωση των δικαιωμάτων αποσβέσεων
• μείωση του φόρου μεταβίβασης ακινήτων
• επενδυτικό επίδομα για δημόσιες εταιρείες στέγασης· και
• την αναστολή του προτύπου EH40 για προγράμματα δημόσιας χρηματοδότησης.

 

Οι συμμετέχοντες στην αγορά περιμένουν να δουν τα αποτελέσματα από τη συνάντηση που παρακολουθήθηκε στενά. Είναι πολύ νωρίς για να πούμε εάν ο γερμανικός κατασκευαστικός τομέας θα μπορέσει να αντιμετωπίσει την τρέχουσα καταιγίδα. Οι αντίθετοι άνεμοι που αντιμετωπίζει ο κλάδος είναι σημαντικοί και ενδέχεται να προκαλέσουν ένα κύμα αφερεγγυοτήτων και χρεοκοπιών σε ολόκληρη τη γερμανική οικονομία και πέρα ​​από αυτήν. Οι προοπτικές για τη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης αναβίωσαν ένα ανεπιθύμητο παρατσούκλι δεκαετιών, ότι ο Γερμανός βρίσκεται και πάλι σε τροχιά να γίνει ο άρρωστος της Ευρώπης.

(Δικαιώματα εικόνων: https://www.istockphoto.com/de/portfolio/querbeet)

επιστροφή