January 17, 2022 4:34 pm

Νέα

Ευρωπαϊκή ανασκόπηση NPL 2021: Η Ελλάδα, η Ισπανία και η Ιταλία πρωτοστατούν στην ανάκαμψη της αγοράς

Η δραστηριότητα των Ευρωπαϊκών μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ) επέστρεψε στα προ πανδημίας επίπεδα το 2021, με επικεφαλής την απομόχλευση στην Ελλάδα, την Ιταλία και την Ισπανία. Στοιχεία που δημοσιεύθηκαν από το React News (στα Αγγλικά) έδειξαν 114,2 δισεκατομμύρια ευρώ σε διαθέσεις στην αγορά το 2021. Ωστόσο, μεγάλο μέρος της δραστηριότητας αφορούσε τις εκθέσεις πριν την πανδημία. Οι Ευρωπαϊκές τράπεζες εξακολουθούν να συγχέουν τις προσδοκίες ότι η διαταραχή λόγω πανδημίας θα επιδείνωνε ουσιαστικά την ποιότητα του ενεργητικού και θα πυροδοτούσε ένα νέο κύμα ΜΕΔ της εποχής μετά Covid.

Τα κεφαλαιακά αποθέματα, η ρευστότητα και η ποιότητα των περιουσιακών στοιχείων των τραπεζών βελτιώθηκαν πέρυσι, σύμφωνα με την αξιολόγηση κινδύνου της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών (EBA) για το 2021 που δημοσιεύθηκε τον Δεκέμβριο (στα Αγγλικά), εξαιρουμένων των δανείων που έχουν εξασφαλίστει από κλάδους ευαίσθητους στην πανδημία. Η σαρωτική δημοσιονομική και νομισματική στήριξη στήριξε τους δείκτες ΜΕΔ, ενώ οι τράπεζες ήταν ανθεκτικές στην πορεία της πανδημίας. Μέτρα που περιλαμβάνουν προγράμματα προστασίας των εργαζομένων, δάνεια με κρατική εγγύηση και αναστολές αποπληρωμής αντιστάθμισαν τη διακοπή των ταμειακών ροών των δανειοληπτών που προκλήθηκαν από την πανδημία. Η μεγάλη εμβέλεια των προστατευτικών πολιτικών, που περιελάμβαναν την αναστολή του δικαιώματος των πιστωτών να υποβάλουν αίτηση για αφερεγγυότητα του δανειολήπτη, σε συνδυασμό με τα σταθερά χαμηλά επιτόκια και τα εθνικά προγράμματα τιτλοποίησης ΜΕΔ, οδήγησαν τους δείκτες ΜΕΔ των ευρωπαϊκών τραπεζών να πέσουν στο 2,1% το 2021, σύμφωνα με την EBA . Τα ΜΕΔ μειώθηκαν κατά 5% στα 419 δισεκατομμύρια ευρώ το 2021. Ενώ οι τομείς που ήταν πιο ευάλωτοι στα μέτρα που σχετίζονται με τον Covid είχαν υψηλότερα επίπεδα ΜΕΔ, υπήρχαν επίσης ενδείξεις βελτίωσης προς το τέλος του περασμένου έτους.

Οι πλήρεις επιπτώσεις της πανδημίας στους ισολογισμούς των Ευρωπαϊκών τραπεζών και οι επιπτώσεις στη μελλοντική Ευρωπαϊκή δραστηριότητα όσων αφορά τα ΜΕΔ δεν έχουν ακόμη φανεί πλήρως. Αυτό το άρθρο εξετάζει τη δραστηριότητα στον τομέα των ΜΕΔ στην Ευρώπη το 2021, εστιάζοντας στις πιο ενεργές αγορές και περιοχές.

Ελλάδα

Η Ελλάδα ήταν η πιο ενεργή αγορά στην περιοχή, με συναφθείσες συμφωνίες και συνεχιζόμενη ροή ΜΕΔ αξίας 45,9 δισ. ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία της Deloitte. Οι συναλλαγές επιταχύνθηκαν αποφασιστικά λόγω της απομόχλευσης προ πανδημίας μέσω του εξαιρετικά επιτυχημένου μοντέλου διανομής ΜΕΔ της χώρας, του Ελληνικoύ Σχεδίου Προστασίας Περιουσιακών Στοιχείων “Ηρακλής” (Hellenic Asset Protection Scheme – HAPS – “Hercules” initiative). Σύμφωνα με το HAPS, το Ελληνικό Δημόσιο εγγυάται τις τιτλοποιημένες ομολογίες με εξοφλητική προτεραιότητα, ενώ οι ιδιώτες επενδυτές αγοράζουν τις ομολογίες mezzanine και junior. Συνολικά, τα ΜΕΔ μεταξύ των Ελληνικών τραπεζών μειώθηκαν από 48,5% τον Δεκέμβριο του 2016 σε σχεδόν 10%, στο τέλος του 2021, επαναφέροντας ουσιαστικά τον κλάδο στην κανονικότητα.

Οι συμφωνίες ορόσημο περιελάμβαναν το Project Frontier της Εθνικής Τράπεζας ύψους 6 δισεκατομμυρίων ευρώ με την Bain Capital Credit, την Fortress Investment Group και την doValue Greece. Το Sunrise I της Τράπεζας Πειραιώς ύψους 7,2 δισ. ευρώ, το οποίο αποτελείται από 205.000 ΜΕΔ και το Project Galaxy, ύψους 10,8 δισεκατομμυρίων ευρώ, της Alpha Bank (στα Αγγλικά), με τη Davidson Kempner να αγοράζει το 51% των ομολογιών mezzanine και junior. Στην ευρύτερη αγορά της Κεντρικής, Ανατολικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης (CESEE), ο αντίκτυπος της Covid-19 όσων αφορά νέα ΜΕΔ ήταν περιορισμένος. Η μειωμένη πίεση για πωλήσεις οφειλόταν στα ισχυρά επίπεδα προβλέψεων των τραπεζών και στην ολοκλήρωση του μεγαλύτερου μέρους της αναδιάρθρωσης των προβληματικών περιουσιακών στοιχείων.

Ιταλία

Τα μέτρα κρατικής στήριξης περιόρισαν την πιστωτική επιδείνωση και πρόσφεραν προστασία στις Ιταλικές τράπεζες όσων αφορά τα αυξημένα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα (ΜΕΑ). Ως αποτέλεσμα, οι Ιταλικές τράπεζες έχουν επηρεαστεί μόνο οριακά από την Covid-19 μέχρι σήμερα. Ωστόσο, η πανδημία προκάλεσε πτώση της δραστηριότητας σχετικής με τα ΜΕΔ στα χαμηλότερα επίπεδα από το 2008. Οι ιταλικές συναλλαγές ΜΕΔ προβλέπεται να φτάσουν περίπου τα 32,2 δισεκατομμύρια ευρώ το 2021, σύμφωνα με στοιχεία της PwC. Αυτός ο απολογισμός περιλαμβάνει 20,2 δισεκατομμύρια ευρώ σε ΜΕΔ και ανοίγματα αβέβαιης είσπραξης (UtP) και περιλαμβάνει τρέχουσες συμφωνίες αξίας έως και 12 δισεκατομμυρίων ευρώ. Σε σχετική έκθεσή της, η Banca Ifis εκτιμά (στα Αγγλικά) ότι περίπου 34 δισεκατομμύρια ευρώ σε συναλλαγές ΜΕΔ ολοκληρώθηκαν πέρυσι. Αυτό σημαίνει περίπου 40 δισεκατομμύρια ευρώ το 2019 και το 2020, ποσό το οποίο ήταν ακόμα λιγότερο από το μισό στο απώγειο της αγοράς το 2018 με 84,1 δισεκατομμύρια ευρώ σε πωλήσεις ΜΕΔ.

Το 2021, η ακαθάριστη αξία των UtPs των τραπεζών έφτασε τα 49 δισεκατομμύρια ευρώ, επισκιάζοντας τα παραδοσιακά ΜΕΔ, στα 45 δισεκατομμύρια ευρώ, σηματοδοτώντας μια ωριμότητα όσων αφορά την ταξινόμηση UtP εντός του κλάδου. Συνολικά, το απόθεμα των Iταλικών MEA που δεν έχουν ακόμη επεξεργαστεί, συμπεριλαμβανομένων των ανοιγμάτων στα χαρτοφυλάκια των επενδυτών, ανέρχεται σε περίπου 350 δισεκατομμύρια ευρώ. Η εικόνα προδιαγράφει επερχόμενες συναλλαγές πωλήσεων σε εύρος περιουσιακών στοιχείων, των ΜΕΔ και των δευτερευουσών συναλλαγών.

Τέσσερις τιτλοποιήσεις ΜΕΔ μέσω του GACS – με συνδυασμένο μεικτό υπόλοιπο 8,1 δισεκατομμυρίων ευρώ – ολοκληρώθηκαν το 2021, με πρώτη την συμφωνία τιτλοποίησης ύψους 2,2 δισεκατομμυρίων ευρώ από την UniCredit (στα Αγγλικά) με την Olympia SPV srl. Επιπλέον, τρεις συμφωνίες έλαβαν την εγγύηση του Δημοσίου : το 1,5 δισεκατομμυρίου ευρώ Project Rockets (στα Αγγλικά), που αποτελείται από ΜΕΔ της Banco BPM. την τιτλοποίηση 1,3 δισεκατομμυρίων ευρώ της Iccrea Banca (στα Αγγλικά) NPL ενός χαρτοφυλακίου μίσθωσης ακινήτων και την και την τιτλοποίηση ΜΕΔ ύψους 3,1 δισ. ευρώ της BPER και της Intesa Sanpaolo. Στα πέντε χρόνια που λειτουργεί το σχέδιο GACS, οι Ιταλικές τράπεζες έχουν κλείσει 39 συμφωνίες ΜΕΔ μέσω GACS, αξίας περίπου 96 δισεκατομμυρίων ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία της PwC.

Στη δευτερογενή αγορά, οι όγκοι έφτασαν τα 5 δισεκατομμύρια ευρώ, λόγω της πώλησης χαρτοφυλακίου 2,8 δισεκατομμυρίων ευρώ της Cerberus στην Banca Ifis. Η Illimity Bank έκλεισε επίσης δύο συναλλαγές για συνολικά 250 εκατ. ευρώ. Τέλος, η doValue, μεγάλη Νοτιοευρωπαϊκή εταρεία διαχείρησης απαιτήσεων, επιλέχθηκε ως παίκτης αναφοράς για τις συναλλαγές της Unicredit και της ICCREA μέσω GACS. Η εταιρεία πέτυχε μερίδιο αγοράς 70% στις Ιταλικές αναθέσεις συναλλαγών μέσω GACS το 2021.

Ισπανία

Η δραστηριότητα των ΜΕΔ στην Ισπανία αυξήθηκε μέτρια κατά τη διάρκεια του έτους, αν και κάτω από τις προσδοκίες της αγοράς. Οι αξιοσημείωτες συμφωνίες περιελάμβαναν το ΜΕΔ χαρτοφυλάκιο κατοικιών της CaixaBank, ύψους 576 εκατομμυρίων ευρώ (στα Αγγλικά), που περιλαμβάνει 4.500 ακίνητα, και τρία χαρτοφυλάκια ΜΕΔ από την Banco Santander: ένα χαρτοφυλάκιο ΜΕΔ ύψους €600 εκ., το Project Talos (στα Αγγλικά), στη Marathon Asset Management προς 100 εκατομμύρια ευρώ. και δύο χαρτοφυλάκια ισπανικών ξενοδοχείων προς 136 εκατομμύρια ευρώ και 70 εκατομμύρια ευρώ αντίστοιχα. Ένα άλλο χαρτοφυλάκιο ΜΕΔ, το Project Titan, με δάνεια 600 εκατομμυρίων ευρώ για κατοικίες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις (στα Αγγλικά), βρίσκεται σε εξέλιξη.

Δύο εξηγήσεις θα μπορούσαν να δοθούν για τα σχετικά χαμηλά επίπεδα δραστηριότητας. Πρώτον, οι τράπεζες γλίτωσαν από υψηλότερο αριθμό χρεοκοπιών – στους τομείς λιανικού εμπορίου και ξενοδοχιακού τουρισμού – μετά τη λήξη του μορατόριουμ για την αποπληρωμή των δανείων στις αρχές του 2021 που συνέπεσε με μια ισχυρή ανάκαμψη της οικονομίας. Δεύτερον, οι τράπεζες ήταν επαρκώς κεφαλαιοποιημένες ώστε να  επεκτείνουν τις εξαιρέσεις από ρήτρες ανάληψης παρεπόμενων υποχρεώσεων στους δανειολήπτες. Οι τράπεζες βρήκαν κίνητρο μέσω της υπόθεσης ότι το περιβάλλον συναλλαγών για τομείς που είναι ευαίσθητοι στην πανδημία, όπως o ξενοδοχειακός, θα βελτιωνόταν αισθητά το 2022. Ωστόσο, εάν η παραλλαγή Omicron καθυστερήσει ή εμποδίσει βραχυπρόθεσμα τη βελτίωση των συνθηκών της αγοράς, ορισμένα από αυτά τα ΜΕΔ θα έχουν απλά καθυστερηθεί και όχι εμποδιστεί. Η Ισπανία εξακολουθεί να έχει ένα από τα μεγαλύτερα αποθέματα ΜΕΔ στην Ευρώπη.

Γερμανία

Οι Γερμανικοί δείκτες ΜΕΔ παραμένουν από τους χαμηλότερους σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι Γερμανικές τράπεζες είχαν 31 δισ. ευρώ σε ΜΕΔ (στα Αγγλικά) (αναλογία: 1,9%) στο τέλος του τρίτου τριμήνου του 2021, σύμφωνα με την EBA. Ωστόσο, μόνο 1,8 δισεκατομμύρια ευρώ ήταν ανοίγματα προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις (αναλογία: 4,8%) και 0,8 δισεκατομμύρια ευρώ (αναλογία: 2,1%) ήταν ανοίγματα σχετικά με εμπορικά ακίνητα. Και οι δύο δείκτες υποχώρησαν κατά το δεύτερο εξάμηνο του περασμένου έτους.

Ηνωμένο Βασίλειο και Ιρλανδία

Η δραστηριότητα σχετικά με τα ΜΕΔ ήταν περιορισμένη εδώ και αρκετά χρόνια στο Ηνωμένο Βασίλειο. Μια εξαίρεση ήταν η πώληση ΜΕΔ εμπορικών κέντρων της NatWest, Project Mercatus, ύψους 400 εκατομμυρίων λιρών σε μια κοινοπραξία επενδυτών, συμπεριλαμβανομένων των Attestor, Octane Capital Partners και Ellandi. Η συμφωνία ήταν καταλύτης για την ευρύτερη δραστηριότητα λιανικών συναλλαγών, η οποία υπογραμμίζει τη χρησιμότητα των ΜΕΔ ως εργαλείου για την επαναφορά των τιμών στην αγορά. Στη συνέχεια, η Ulster Bank συμφώνησε να πουλήσει ολόκληρο το χαρτοφυλάκιο επιχειρηματικών και εμπορικών δανείων της, αξίας 4,2 δισ. ευρώ στην AIB σχεδόν στην ονομαστική τους αξία, καθώς η τράπεζα αποχωρεί από την Ιρλανδία, γεγονός που πυροδότησε έρευνα σχετικά με θέματα αθέμιτου ανταγωνισμού (στα Αγγλικά). Τον Νοέμβριο, η AIB συμφώνησε να πουλήσει (στα Αγγλικά) το χαρτοφυλάκιο δανείων μικρών επιχειρήσεων στο Ηνωμένο Βασιλείο, ύψους 600 εκατομμυρίων λιρών στην Allica Bank.

Ετικέτες: Ευρωπαϊκή απομόχλευση, ΜΕΔ, Μη εξυπηρετούμενα δάνεια

(Δικαιώματα εικόνων: https://www.istockphoto.com/de/portfolio/ilbusca)

επιστροφή